Dukat i czworak czyli alternatywa dla złotych monet bulionowych
Jeśli zdecydowałaś/eś się zbierać złoto to z pewnością stanęłaś/eś przed wyborem: monety bulionowe o niskiej, numizmatyczne o walorze historycznym ale zdecydowanie wyższej marży. A gdyby można cieszyć się relatywnie niską marżą i mieć kawałek historii we własnym skarbcu? A jednocześnie dopasować zakupy do możliwości finansowych bez żalu, że kupując niskogramaturowe monety cierpimy z powodu wysokiej marży? Wielu powie - nie da się. Ja powiem – da się. Jak? Zapraszam do lektury.
Bohaterem a właściwie bohaterami dzisiejszego artykułu będą austriacki dukat i 4 dukaty czyli tzw. czworak w nowym biciu. Pierwsze dukaty austriackie bito już na początku XVI wieku. W średniowieczu dukaty były jednymi z najpopularniejszych monet obiegowych w Europie. Te monety uważane dziś za kolekcjonerskie był środkiem płatniczym, aż do 1915 roku. Z uwagi na to, dostępne dziś są na rynku dwa rodzaje tych monet: stare bicie – monety które funkcjonowały w obiegu oraz nowe bicie – bite przez Mennicę Austriacką Austrian Mint (Münze Österreich) niemal co roku, w bliżej nie znanych mi wolumenach (jak znajdę obiecuję że uzupełnię) i traktowane przez zbieraczy jako hybryda monety kolekcjonerskiej i bulionowej.
Jeśli chodzi o dukata, to rewers tej złotej monety przedstawia prawy profil austriackiego władcy, cesarza Franciszka Józefa I, Austrii od 1848 roku oraz także króla Węgier od 1867 roku. Został koronowany w 1867 roku. Swoje rządy sprawował on aż do 1916 roku. Awers z kolei prezentuje wizerunek godła Austrii, charakterystycznego orła o dwóch głowach i ogonach. W otoku znajduje się napis "Hungar bohem gal lod ill rex a a" wraz z datą 1915 roku. Napis oznacza "Węgier, Czech, Galicji, Lodomerii, Ilirii, Król i Arcyksiążę Austrii". Sam zaś Franciszek Józef I urodził się 18 sierpnia 1830 roku w pałacu Schönbrunn koło Wiednia, zmarł zaś 21 listopada 1916 roku. Dukat ma masę 3,49g (zawartośc czystego złota to 3,44g) i średnicę 19,75mm.
4 dukaty austryjackie należą do monet o wielowiekowej tradycji sięgającej czasów Cesarstwa Austryjackiego. Zaczęto go bić od 1612 roku w Mennicy Austryjackiej. Bicie zawieszono w czasach I Wojny Światowej. Aktualnie jest emitowany w tzw. nowym biciu. Czworak, ponownie jak dukat cechuje się bardzo wysoką próbą 986/1000 i zawiera 13,76g szczerego złota (zatem waży około 13,96g). Jak widzimy 98,6% masy tej monety. Masa monety wynosi dokładnie 13,96 g (4 × 3,49 g), z czego złoto to 13,76 g. Jej cechą charakterystyczną jest także ząbkowany na całej długości rant.
Czworak jest w mojej ocenie monetą o wybitnych walorach estetycznych. Wypukły rant uzupełniony kropelkowym łańcuszkiem przy świetnym połysku i przede wszystkim wielkiej średnicy monety uwidaczniającej szczegóły popiersia władcy za sprawą kunsztu precyzyjnych artystów Mennicy Austryjackiej. Moneta jest o wiele większa w średnicy od popularnych monet bulionowych a jednocześnie bardzo cienka co dodaje jej swoistego uroku a jednocześnie stanowi świetne zabezpieczenie przed fałszerstwem.
Awers zdobi wizerunek cesarza Franciszka Józefa I. Portret okala napis: FRANC IOS I D G AUSTRIAE IMPERATOR, co oznacza Franciszek Józef I, z łaski Bożej, cesarz Austrii. Na głowie cesarza widnieje wieniec laurowy podobnie jak w przypadku dukata, pierś natomiast ozdobiona jest łańcuchami oraz dostojnie udekorowanym kołnierzem.
Na rewersie natomiast widzimy herb Austro-Węgier, dwugłowy orzeł cesarski, z napisem HUNGAR BOHEM GAL LOD ILL REX A A 1915 oraz wartość nominalną monety (4). Inskrypcja podobnie jak w przypadku dukata wybrzmiewa: Węgier, Czech, Galicji, Lodomerii, Ilirii, Król i Arcyksiążę Austrii.
Zarówno dukat jak i czworak jest monetą o wyjątkowej tradycji w Europie. Może stanowić znakomite rozszerzenie kolekcji monet bulionowych lub stanowić jej zaczątek. Rozpoznawalność obu gwarantuje płynność i łatwość handlu nimi.
Oczywiście żeby nie posądzono o lanie wody skupmy się na meritum i zerknijmy na jak wygląda sprawa opłacalności inwestowania w te monety na dziś w liczbach:
Dziś (tj. 9/3/2023) kursy walut i ceny kruszcu przedstawiały się w sposób następujący:
|
złoto w USD [oz] |
1822,95 |
|
USDPLN |
4,43 |
|
złoto w PLN [oz] |
8075,67 |
|
EURPLN |
4,68 |
Przy okazji poszukiwania najtańszych złotych monet bulionowych odkryłem dziś stronę https://tamoneta.pl/, która stanowi swoistą porównywarkę cen monet bulionowych i kolekcjonerskich. Na uwagę zasługuje fakt, że ceny aktualizowane są tam co godzinę a oferty dotyczą zarówno złotych, srebrnych jak i platynowych monet.
Do porównania zaciągnąłem 1oz Britanie z 2023 roku z wizerunkiem Karola, która była dostępna na coininvest za 8365,03zł co przekładało się na marzę 3,58%.
Oczywiście można by się nie zgadzać z podejściem i uznać, że dla 1 dukata i 4 dukatów stosownym benchmarkiem byłyby monety 0.1 i 0.25oz które cechują się zwykle marzą na poziomie odpowiednio około 15% i 10%. W tym miejscu odsyłam do artykułu „Złote i srebrne monety NBP – czy to się w ogóle opłaca?
Jeśli chodzi o dukata i czworaka sprawdzamy najpierw cenę u źródła (Mennica Austryjacka): jest to odpowiednio:
1 dukat: 209,98 euro czyli 983zł
czworak 813,18 euro czyli 3806zł
Czy udało się znaleźć te monety taniej? I tak i nie. O ile dukata szło dostać za 964zł o tyle czworak u dealerów był już od 35zł droższy niż w Mennicy Austryjackiej.
Policzmy z jaką marżą mamy zatem do czynienia?
By policzyć marżę cenę dukata (czworaka)
W efekcie uzyskujemy dla dukata marzę wysokości 7,93% i 7,50 dla czworaka. Oczywiście marża dla czworaka jest mniej wrażliwa na małe różnice cenowe pomiędzy sklepami ale w przypadku dukata ma to już duże znaczenie. Biorąc pod uwagę, że cena dukata oscyluje wokół 1000zł, 10zł różnicy w cenie monety to różnica w marży o około 1 punkt procentowy. A to dużo. Trudno bez oporów wybierać lokatę w banku oferującą 5% gdy bank obok oferuje 6% (zakładając że nie jest to AmberGold bądź inna instytucja, która z BFG nie ma wiele wspólnego).
Podsumowując: marża dla dukata ~0,1oz wynosiła od 7,5-10% (sprawdzając ceny w mennicy i najlepsze u dealerów) natomiast marża czworaka wahała się od 6,5 do 7,8%.
Nasuwają się także dodatkowe wnioski. Biorąc pod uwagę, że marża dukata i czworaka na rynku przy odrobinie poszukiwań może być niemal identyczna mamy sytuację, w której dysponując mniejszym budżetem i chcąc realizować regularne zakupy warto przyglądnąć się właśnie dukatowi, bez żalu, że przepłacamy za gram kupując mniejszą monetę.
Nadto biorąc pod uwagę powyższe rozważania, monety te zdecydowanie gorzej niż 1oz popularne monety bulionowe wypadają pod względem marży ale gdyby zestawić je z monetami o podobnej gramaturze tj. 0,1 i 0,25oz widzimy, że marża nie przekracza 10%, więc tyle ile dla popularnych ¼ oz monet złotych.
Moim zdaniem zarówno dukat jak i czworak w nowym biciu są na tyle atrakcyjnymi monetami, że powinny zdobić każdą kolekcję. W szczególności mam tu na myśli czworaka, którego szczegółowość wykonania zachwyca tym bardziej, że średnica monety nie ma sobie równych wśród popularnych złotych monet bulionowych. Zaryzykuję stwierdzenie, że dukat z marżą na poziomie 7,5% jest niemal doskonałą opcją dla osób, które chcą dokonywać regularnych zakupów. O ile nie każdy może pozwolić sobie na zakup monety 1oz o tyle akumulacja 1000zł w postaci dukatów (przy obecnych cenach i wynagrodzeniach) wydaje się być rozsądnym krokiem. Dukaty są monetami rozpowszechnionymi i rozpoznawalnymi, obecnymi na rynku wtórnym toteż nie ma problemu z ich upłynnianiem.
Co prawda aktualnie na giełdzie monet bulionowych BullionCoinTrader nie jest dostępny w kategorii złoto bulionowe dukat i czworak w obrocie, ale biorąc pod uwagę liczne zapytania Klientów możecie się spodziewać w najbliższym czasie dostępnych nowych produktów uzupełniających opcje handlu złotem lokacyjnym i inwestycyjnym ;)
